نقش عوامل ژئوتكنيكي و ژئوموفولوژيكي در مكان يابي سدهاي زيرزميني مطالعه موردي : سد كهنوج

سد زيرزميني از جمله تكنيك هايي است كه به كمك آن مي توان از طريق بهبود منابع آبي موجود، بهره وري از آن ها را افزايش داد. همچنين با جمع آوري و استحصال آب هايي كه از دسترس خارج مي شوند(نشت آب و بازگشت به لايه هاي زيرين) به هنگام خشكسالي به مقابله با بحران كم آبي پرداخت و ميزان هدر رفت آب را كاهش داد. در مناطق خشك كه تبخير بالا بوده و جريانات زير سطحي نيز يا بداخل حوضچه هاي كويري تخليه شده و شور ميشوند و يا از دسترس خارج گشته و بلا استفاده ميگردند . احداث سدهياي زير زميني روشي مناسب جهت استفاده از اينگونه منابع آبي ميباشد . زير احداقل تلفات آب را در پي دارد سد زير زميني كندر كهنوج كه آب مجموعه اي از روستاهاي پراكنده و صعب العبور را كه به صورت يك مجتمع مسكننوني جديد الاحداث درآمده اند تامين مي كند , در 40 كيلومتري شهرستان گرمسيري كهنوج واقع شده و عمليا ت اجرائي آن در سال 1370 پايان يافته است اين سد به عرض چهل متر و ارتفاع دوازده متر ,عرض 17 متر و 76 متر به ترتيب در عرض بالا و كف و در شيب چهار درصد با هسته رسي ساخته شده كه حجم ذخيره آن 10000 هزار متر مكعب مي باشد .روش كار بدين صورت بوده است كه ابتدا مصالح نفوذ پذير كف آبراهه تا روي سنگ كف ( شيست متراكم ) برداشته شده و خاك نفوذ ناپذير ريزدانه رسي جايگزين آن شده و متراكم گرديد سپس آب هاي زيرگذر جمع آوري و به شهرك جديد التاسيس پمپاژ گرديد.

كلمات كليدي:

سد زيرزميني، كندركهنوج، حداكثر دبي، پرده آب بند,خاك نفوذ ناپذير

نویسندگان :

علي شيخ بهايي (كارشناس ارشد عمران,دانشگاه هرمزگان)

محمد رضا اميني زاده (كارشناس ارشد زمين شناسي مهندسي,دانشگاه تربيت مدرس)

علي خدائي (دانشيار دانشكده عمران,دانشگاه صنعتي اميركبير)

احمد نوحه گر (استاديار گروه آبخيزداري,دانشگاه هرمزگان)

چهارمين همايش بين المللي مهندسي ژئوتكنيك و مكانيك خاك ايران (1389)